W sprawach o rozwód mediacja uregulowana jest w dwóch przepisach kodeksu postępowania cywilnego, które w większości wątków związanych z mediacją odsyłają do ogólnych przepisów dotyczących mediacji.
Pierwszy z nich dotyczy sytuacji, w której istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa (jego kontynuowania), wtedy sąd może ale nie musi skierować strony do mediacji, może to zrobić na każdy etapie procesu rozwodowego.
Z kolei w drugim przepisie chodzi tylko i wyłącznie o ugodowe załatwienie spornych kwestii, o których sąd rozwodowy orzeka, tj. władza rodzicielska nad małoletnimi wspólnymi dziećmi małżonków, ustalenie kontaktów z tymi dziećmi, alimenty na dzieci, zaspokojenie potrzeb rodziny, sprawy majątkowe podlegające rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód (podział majątku, korzystanie przez małżonków ze wspólnego mieszkania). Mediacja może dotyczyć uzgodnienia tych spraw na czas trwania procesu rozwodowego, a także rozstrzygnięcia ich w wyroku rozwodowym.
Sąd może skierować strony do mediacji tylko raz w toku postępowania.
Jedną z podstawowych zasad, jest to, że mediacja jest dobrowolna a sąd nie może narzucić stronom udziału w mediacji. Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy, chyba że strony zgodnie wniosły o wyznaczenie dłuższego terminu na przeprowadzenie mediacji. W trakcie mediacji termin na jej przeprowadzenie może być przedłużony na zgodny wniosek stron. Po upływie tego terminu wyznaczany jest kolejny termin rozprawy.
Mediator ma prawo do zapoznania się z aktami sprawy, chyba że strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyrazi zgody na zapoznanie się mediatora z aktami. Pierwszeństwo w wyborze mediatora mają strony ale musi to nastąpić na zgodny wniosek obu stron, wtedy takim wyborem sąd jest związany. Jeżeli strony nie uzgodniły osoby mediatora, sąd kieruje je do stałego mediatora mającego wiedzę teoretyczną, w szczególności mającego wykształcenie z zakresu psychologii, pedagogiki, socjologii lub prawa oraz umiejętności praktyczne w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach rodzinnych.
Przy prowadzeniu mediacji mediator powinien zachować bezstronność. Mediator niezwłocznie ujawnia stronom okoliczności, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do jego bezstronności. Mediator jest obowiązany zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z tego obowiązku.
Mediator ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków (np. wynajęcie sali) związanych z przeprowadzeniem mediacji, chyba że wyraził zgodę na prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia. Koszty mediacji obciążają wyłącznie strony, w tym także stronę, którą sąd zwolnił od ponoszenia kosztów sądowych. Przyjmuje się, że każda ze stron (powód i pozwany) ponosi odpowiedzialność za połowę wynagrodzenia i wydatków poniesionych przez mediatora.
W trakcie mediacji strony mogą korzystać z pomocy prawnika (radca prawny lub adwokat), który może pomóc w całej sprawie o rozwód lub tylko przy konkretnej czynności. W razie potrzeby uzyskania pomocy zapraszam do kontaktu.
