Co do zasady, opiekę nad dzieckiem sprawują jego rodzice. Niekiedy uprawnienie to przysługuje innym osobom. Nieco innym zagadnieniem jest zaś władza rodzicielska. Najczęściej sprawuje ją oboje rodziców. Różne okoliczności życiowe mogą jednak sprawić, że sąd zadecyduje o pozbawieniu jednego z nich tego prawa. Poniżej dowiesz się, co może być powodem takiego orzeczenia.
Przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Pozbawienie władzy rodzicielskiej może nastąpić wyłącznie w przypadku spełnienia przesłanek kodeksowych. Wyznacza je wprost art. 111 § 1 KRO, zgodnie z którym jest to obligatoryjne, gdy:
- władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody,
- rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej,
- rodzice w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka.
Wystarczy, że wystąpi jedna z powyższych okoliczności. Co istotne, wówczas sąd ma obowiązek orzec o pozbawieniu władzy rodzicielskiej. Nie ma w tym zakresie dowolności. Dalsza część przepisu głosi, że orzeczenie może dotyczyć także tylko jednego z rodziców. Mogę z pełnym przekonaniem stwierdzić, że wniosek najczęściej odnosi się do ojca dziecka i nie bazuję tutaj tylko na doświadczeniu jako prawnik z Wałbrzycha, ale na doświadczeniu opartym na prowadzeniu spraw w znacznie szerszej lokalizacji.
Warto pochylić się nad znaczeniem wyżej wymienionych warunków. Oczywiście są to przesłanki sformułowane w sposób ogólny, pozostawiający pole do indywidualnej oceny danych okoliczności. Nie sposób więc wymienić wszelkie sytuacje, które mieszczą się w ich zakresie znaczeniowym.
Gwoli przykładu można wskazać, że trwała przeszkoda to np. odbywanie kary pozbawienia wolności. Nadużyciem może być z kolei stosowanie przemocy psychicznej lub fizycznej. Za rażące zaniedbanie należy uznać uchylanie się od opłacania alimentów czy długotrwały brak kontaktu z dzieckiem. Pozbawionym władzy może być rodzic, który posiada pełną władzę rodzicielską – nie musi to być poprzedzone jej ograniczeniem.
Ponadto zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 113 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Oznacza to, że rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej czy nawet w przypadku jej ograniczenia ma prawo i obowiązek utrzymywania kontaktu z dzieckiem, bowiem inne są przesłanki do pozbawienia władzy rodzicielskiej a inne dla ograniczenia lub zakazania kontaktów rodzica z dzieckiem.
Warto jeszcze w tym miejscu zaznaczyć, że również inne przesłanki stanowią podstawę do ograniczenia władzy rodzicielskiej.
Jako radca prawny reprezentuję klientów w sprawach o pozbawienie i ograniczenie władzy rodzicielskiej począwszy, od sporządzenia wniosku do sądu na reprezentacji na rozprawie kończąc.