Niezależnie od tego czy podział majątku zostanie przeprowadzony przed notariuszem (gdy byli małżonkowie są w pełni zgodni co do sposobu podziału majątku) czy w sądzie, w pierwszej kolejności należy się zastanowić co wchodzi w skład majątku wspólnego. Jeżeli chodzi o rzeczy znajdujące się w mieszkaniu/domu warto wszystko spisać z podziałem na poszczególne pomieszczenia. Podziałowi podlegają wszystkie rzeczy, które zostały zakupione od dnia zawarcia związku małżeńskiego do czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego w zakresie rozwiązania małżeństwa nawet jeżeli znajdują się w mieszkaniu/domu należącym tylko do majątku osobistego jednego z byłych małżonków.
Należy pamiętać, że podziałowi podlegają jedynie aktywa, natomiast pasywa nie podlegają podzieleniu (np. kredyt do spłaty). Do aktywów zaliczamy m.in. wyposażenie mieszkania, samochód, nieruchomości zabudowane oraz niezabudowane, oszczędności, składki na subkoncie w ZUS, akcje i udziały w spółkach czy wynagrodzenie za pracę.
Z kolei rzeczy otrzymane w darowiźnie czy w spadku co do zasady nie wchodzą do majątku wspólnego, chyba że darczyńca (dający darowiznę) lub spadkodawca (zmarły) postanowił inaczej.
Następnie należy się zastanowić czy każdy z byłych małżonków otrzyma po 50% majątku, a także kto jaką rzecz chce otrzymać oraz ile jest ona warta. Jeżeli podział majątku nastąpi przed notariuszem, to podpowie on jakie dokumenty są potrzebne, aby prawidłowo przeprowadzić całą procedurę.
Z kolei jeżeli strony decydują się na podział majątku w sądzie, to postępowanie może rozpocząć jeden z byłych małżonków pozywając drugiego. Ten, który rozpoczyna sprawę musi złożyć wniosek o podział majątku oraz uiścić opłatę na rachunek bankowy sądu, który będzie rozpoznawał sprawę opłatę sądową w wysokości 1.000 zł. Jeżeli nie posiada wystarczających środków finansowych i spełni odpowiednie wymagania, sąd może go zwolnić z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej w całości lub w jakiejś części ustalanej swobodnie przez sędziego.
Prawidłowe sporządzenie wniosku o podział majątku dla osoby, która na co dzień nie praktykuje z prawem będzie bardzo trudne, w szczególności jeżeli związek małżeński trwał wiele lat, co przyczyniło się do zgromadzenia licznego majątku i różnych nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny lub odwrotnie. W oparciu o moje doświadczenie zalecam, aby wniosek został sporządzony przez radcę prawnego lub adwokata, bowiem wymaga to obszernej wiedzy prawnej, w tym znajomości wyroków sądowych, które stanowią istotne wskazówki w pracy zawodowego pełnomocnika lub sędziego.
Ze sprawą o podział majątku mogą się wiązać zaliczki na wynagrodzenie biegłych sądowych z różnych specjalizacji, np. wyceny ruchomości, wyceny nieruchomości czy grafologa. Tak samo jak w przypadku opłaty sądowej można złożyć wniosek o zwolnienie od konieczności uiszczenia zaliczki na wynagrodzenie biegłego niezależnie od tego czy przy rozpoczęciu postępowania sądowego opłaciło się opłatę sądową. Sąd będzie badał obecnie istniejącą sytuację majątkową i rodzinną takiej osoby.
Przebieg rozprawy przed sądem po złożeniu wniosku o podział majątku po rozwodzie również wymaga szerokiej wiedzy, w tym także z zakresu przebiegu procesu cywilnego (a więc m.in. co można zrobić a czego nie można zrobić przed sądem, w jakim terminie), niemniej istotne jest prawidłowe, zwięzłe i czytelne formułowanie swoich twierdzeń, które pozwolą zrozumieć sądowi, czego się domagamy i jak to uzasadniamy. Nierzadko zdarza się w praktyce, że osoby występujące przed sądem we własnej sprawie bez profesjonalnego pełnomocnika (czyli radcy prawnego lub adwokata) skupiają się na tematach mało istotnych pod kątem prawa czy opowiadają oględnie o tym co jest najważniejsze. Nie można im z tego powodu czynić jakiegokolwiek zarzutu, skoro nie mają w tym zakresie doświadczenia, jednakże takie postępowanie może poważnie zaszkodzić i wpłynąć negatywnie na wyrok wydany w sprawie, spowodować powstanie nie małych kosztów procesu oraz uniemożliwi rozpoznanie tej samej sprawy kiedykolwiek w przyszłości.
Osoba zamierzająca wystąpić samodzielnie na drogę sądową powinna co najmniej skorzystać z porady prawnej u radcy prawnego lub adwokata, aby uzyskać odpowiedź na wszelkie nurtujące ją pytania. Porada prawna może odbyć się stacjonarnie w kancelarii prawnej lub on-line.
Jako radca prawny oferuję kompleksową pomoc w sprawie o podział majątku rozpoczynając od udzielenia porady prawnej poprzez sporządzenie wniosku do sądu i reprezentację w postępowaniu sądowym wraz ze stawiennictwem na rozprawie. Wszelkie dane kontaktowe znajdują się w zakładce Kontakt.